Cold brew koffie is niet zomaar een trendy zomerdrankje. Het is een zachte, aromatische en verfrissende manier om koffie te drinken zonder de bitterheid en zuurtegraad van een standaard gezette koffie. Het proces is simpel, maar wie écht een perfecte cold brew wil maken, moet aandacht besteden aan details. Van de juiste koffiesoort tot de optimale zetmethode – alles speelt een rol in het eindresultaat.
Wat maakt cold brew anders dan gewone ijskoffie?
Veel mensen denken dat cold brew en ijskoffie hetzelfde zijn, maar niets is minder waar. Ijskoffie is gewoon hete koffie die wordt afgekoeld en met ijsblokjes wordt geserveerd. Dit zorgt vaak voor een waterige en licht bittere smaak, omdat de koffie al zijn zuren en oliën heeft vrijgegeven tijdens het warme zetproces.
Cold brew daarentegen wordt gemaakt door gemalen koffie langdurig in koud water te laten trekken – vaak tussen de 12 en 24 uur. Hierdoor komen zoete en subtiele smaken beter tot hun recht, terwijl de scherpe zuren en bittere tonen minder aanwezig zijn. Het resultaat? Een fluweelzachte, geconcentreerde koffie die je puur kunt drinken of kunt mengen met melk, siroop of bruiswater.
Zelfs mensen die normaal niet van zwarte koffie houden, kunnen vaak een goed gemaakte cold brew appreciëren. Het heeft een compleet ander smaakprofiel dan een espresso of filterkoffie, waardoor het een breed publiek aanspreekt.
Welke koffiebonen zijn het beste voor cold brew?
Niet alle koffiebonen geven hetzelfde resultaat bij een cold brew. Hoewel je in principe elke koffie kunt gebruiken, zijn sommige bonen veel geschikter dan andere. Over het algemeen geldt: hoe lichter de branding, hoe fruitiger en complexer de smaken in je cold brew. Een donkere branding kan soms te intens en te rokerig overkomen, maar sommige liefhebbers zweren bij die diepe chocoladeachtige tonen.
Een medium branding is een veilige keuze en biedt een goede balans tussen zoetheid en diepgang. Qua herkomst werken bonen uit Ethiopië, Colombia of Guatemala vaak uitstekend. Ze hebben natuurlijke tonen van chocolade, noten en fruit, die mooi tot uiting komen in een cold brew.
Wat mij persoonlijk is opgevallen? Koffies met een lichte citrus- of bessenzuur kunnen verrassend goed werken, ondanks dat cold brew bekend staat om zijn lage zuurtegraad. Een Sidamo uit Ethiopië bijvoorbeeld, heeft een subtiele bloemige toets die fantastisch combineert met de zachte extractie van cold brew.
Hoe grof moet je de koffie malen?
De maalgraad is een cruciale factor bij het zetten van een cold brew. Te fijn gemalen koffie kan leiden tot overextractie, wat een bittere en stroperige textuur oplevert. Te grof, en je krijgt een slap en waterig resultaat. De ideale maling zit ergens tussen grof zeezout en broodkruimels – vergelijkbaar met hoe je koffie zou malen voor een French press.
Maal je koffie het liefst vlak voor het zetten, want versgemalen bonen geven de meest levendige en rijke smaken af. Voor wie geen koffiemolen in huis heeft: bij de meeste koffiewinkels kun je je bonen op verzoek laten malen. Kies dan expliciet voor een grove maling, anders krijg je mogelijk een troebele en moeilijk te filteren cold brew.
Hoe lang moet cold brew trekken?
De trektijd is net zo belangrijk als de maalgraad. Te kort laten trekken, en je hebt een flauwe, ondergeëxtraheerde koffie. Te lang laten trekken, en de smaken worden log en houtachtig. De optimale tijd ligt meestal tussen de 12 en 24 uur, afhankelijk van je persoonlijke voorkeur.
Wat gebeurt er tijdens het trekken? Gedurende de eerste paar uur onttrekt het water de meest vluchtige aroma’s: fruitige, bloemige en zoete tonen. Daarna volgen de complexere suikers en oliën, wat de body van de cold brew versterkt. Laat je het langer dan 24 uur trekken, dan begin je ook ongewenste bitters en houtige tonen uit de koffiegruis te extraheren.
Een koelkast of kamertemperatuur maakt ook een verschil. Op kamertemperatuur gaat de extractie sneller, wat betekent dat je eerder aan de 12-uurgrens zit. In de koelkast is een langere trektijd nodig, omdat de koude omgeving het extractieproces vertraagt.
Wat is de beste manier om cold brew te filteren?
Na een nacht wachten is je cold brew eindelijk klaar, maar hoe filter je hem zonder dat er koffiedeeltjes achterblijven? Een gewone zeef werkt niet, want die laat nog te veel kleine deeltjes door. Een koffiefilter of een fijne kaasdoek is de beste keuze.
Een methode die goed werkt, is een eerste filtratie door een grove zeef om de grootste deeltjes te verwijderen. Daarna giet je het langzaam door een koffiefilter of een dubbele laag kaasdoek. Dit zorgt voor een helder en schoon eindresultaat zonder gruis.
Voor wie vaak cold brew maakt, kan een cold brew maker met ingebouwd filter een handigere optie zijn. Er zijn verschillende systemen op de markt, van eenvoudige potten met een herbruikbaar filter tot luxe modellen met precisie-instellingen.
Hoe bewaar je cold brew het best?
Eenmaal gefilterd, blijft cold brew ongeveer een week goed in de koelkast. Bewaar het in een afgesloten fles of kan om oxidatie te minimaliseren. Hoewel de meeste mensen hun cold brew koud drinken, kun je het ook verwarmen voor een verrassend zachte warme koffie zonder de bitterheid van een gewone espresso of filterkoffie.
Cold brew is ook perfect als basis voor koffiecocktails, zoals een espresso tonic (met tonic en ijs) of een klassieke koffie met gecondenseerde melk. Voeg een beetje vanille-extract of kaneel toe voor een subtiele twist.
Voor wie een extra intense smaak wil: een paar dagen laten ‘rijpen’ in de koelkast kan de smaken verdiepen. De koffie wordt iets voller en zachter na een paar dagen rusten.
Waarom zou je zelf cold brew maken in plaats van kopen?
Met de groeiende populariteit van cold brew zijn er talloze kant-en-klare varianten op de markt. Toch heeft zelf maken grote voordelen. Ten eerste: kosten. Een flesje cold brew in de winkel kan flink aan de prijs zijn, terwijl je thuis voor een fractie van de kosten liters kunt maken.
Daarnaast heb je volledige controle over smaak en sterkte. Wil je een iets fruitigere cold brew? Gebruik bonen met een licht bloemig profiel. Liever een stevige, chocoladeachtige ondertoon? Experimenteer met een medium tot donkere branding.
Bovendien zit er in veel commerciële cold brews toegevoegde suiker of aroma’s, wat de pure smaak van de koffie maskeert. Wie cold brew zelf maakt, weet precies wat erin zit en kan variëren naar eigen smaak.
Zelf cold brew maken is ook verrassend eenvoudig. Het vergt wat geduld, maar zodra je de perfecte balans hebt gevonden, wil je waarschijnlijk nooit meer terug naar de voorverpakte versies.
