Groene thee heeft een haast mythische status. Of je nu zweert bij een dampende kop in de ochtend of met opgetrokken wenkbrauwen naar de lichtgroene vloeistof kijkt – er valt niet omheen te draaien: groene thee is overal. Van Japanse ceremoniële rituelen tot hippe detox-programma’s en schappen vol met gearomatiseerde zakjes in de supermarkt. Maar wat maakt deze thee zo bijzonder? En is het echt zo gezond als iedereen beweert?
Wat is groene thee precies en hoe verschilt het van andere theesoorten?
Groene thee komt, net als zwarte, witte, en oolong-thee, van dezelfde plant: de Camellia sinensis. Het verschil zit hem in de verwerking. Waar zwarte thee gefermenteerd wordt om die diepe, volle smaak te krijgen, wordt groene thee minimaal geoxideerd. Dat wil zeggen: de theebladeren worden na het plukken snel verhit (door stomen of wokken) om het oxidatieproces te stoppen. Hierdoor behoudt de thee zijn frisse, groene kleur en veel van zijn oorspronkelijke voedingsstoffen.
Japanse groene thee, zoals Sencha, Matcha en Gyokuro, wordt doorgaans gestoomd, wat resulteert in een heldere, grassige smaak. Chinese groene thee, zoals Longjing en Biluochun, wordt vaak in pannen geroosterd, waardoor een nootachtige ondertoon ontstaat. Dat lijkt misschien een klein verschil, maar in de wereld van thee is het net zo’n groot contrast als tussen een frisse witte wijn en een stevige rode.
Is groene thee echt zo gezond als wordt beweerd?
Wie ooit een pakje groene thee heeft vastgehouden, heeft vast kreten als “rijk aan antioxidanten”, “boost je metabolisme” en “natuurlijke detox” zien staan. Klinkt indrukwekkend, maar hoeveel daarvan is echt?
Groene thee bevat catechinen, een type polyfenolen dat als antioxidant werkt. Vooral epigallocatechinegallaat (EGCG), een berucht moeilijk uit te spreken stofje, krijgt veel lof toegezwaaid vanwege zijn potentieel ontstekingsremmende en celbeschermende eigenschappen. Er zijn studies die suggereren dat EGCG het risico op hartziekten kan verlagen en de vetverbranding stimuleert.
Toch moet je niet denken dat één kopje per dag je leven drastisch verandert. De gezondheidsvoordelen van groene thee werken op lange termijn en in combinatie met een gezonde levensstijl. Een dieet van fastfood compenseren met drie koppen groene thee? Helaas, zo werkt het niet.
Welke soorten groene thee zijn er en welke moet je kiezen?
Wie voor het eerst de wereld van groene thee induikt, kan overdonderd worden door de enorme variëteit. Om het wat overzichtelijker te maken, een korte blik op de bekendste soorten:
- Sencha – De meest gedronken groene thee in Japan. Licht zoet, fris en grassig.
- Matcha – Fijn gemalen groene thee in poedervorm. Sterk van smaak, intens groen en boordevol antioxidanten.
- Gyokuro – Een exclusieve Japanse thee die voor de oogst in de schaduw wordt gekweekt. Zoeter en voller van smaak dan Sencha.
- Longjing (Dragon Well) – Een Chinese klassieker, handgeplukt en geroosterd, met een zachte nootachtige smaak.
- Gunpowder – Oorspronkelijk uit China, maar ook populair in Marokkaanse muntthee. De bladeren zijn tot kleine bolletjes gerold.
Welke thee je kiest, hangt af van persoonlijke smaak en hoe avontuurlijk je bent. Sommige mensen houden van de subtiele, umami-achtige tonen van Gyokuro, anderen zweren bij de volle, intens groene smaak van Matcha. Zelf geef ik de voorkeur aan Longjing als dagelijkse thee, simpelweg omdat het zo zacht en toegankelijk is.
Hoe zet je de perfecte kop groene thee?
Misschien wel het meest gemaakte fout bij groene thee: water dat te heet is. Als je thee ooit bitter heeft gesmaakt, is de kans groot dat je het met kokend water hebt overgoten. Groene thee moet tussen 70 en 80°C gezet worden.
Een paar richtlijnen:
- Gebruik gefilterd water – Chloor en andere onzuiverheden uit kraanwater kunnen de smaak beïnvloeden.
- Laat het water afkoelen – Kokend water? Wacht een minuut of twee voordat je het over de theebladeren giet.
- Let op de trektijd – Gemiddeld 1 tot 3 minuten. Te lang laten trekken? Bitterheid gegarandeerd.
- Gebruik losse thee – Theezakjes bevatten vaak de restjes van hoogwaardige thee. Losse thee geeft meer smaak en aroma.
Een goed gezette kop groene thee kan een verfrissende, haast meditatieve ervaring zijn. Dat gezegd hebbende, sommige dagen grijp ik gewoon naar een zakje omdat ik geen zin heb in gedoe. De thee-politie heeft me nog niet opgepakt.
Welke invloed heeft groene thee op cafeïne en slaap?
Groene thee bevat cafeïne, maar minder dan koffie. Afhankelijk van de soort en zetwijze kan een kop groene thee tussen 20 en 50 mg cafeïne bevatten (ter vergelijking: koffie bevat gemiddeld 95 mg per kop).
Het interessante is dat groene thee ook L-theanine bevat, een aminozuur dat een kalmerend effect heeft. Hierdoor krijg je geen plotselinge energiepiek zoals bij koffie, maar een mildere, langere alertheid. Daarom kiezen veel mensen voor groene thee als ze zich willen concentreren zonder zenuwachtige bijwerkingen.
’s Avonds groene thee drinken? Dat verschilt per persoon. Sommigen kunnen zonder probleem een kop Sencha drinken en direct erna slapen, anderen liggen te woelen door de cafeïne. Thee met minder cafeïne, zoals Bancha of Kukicha, kan een goed alternatief zijn voor de late uurtjes.
Hoe herken je echt goede groene thee?
Niet alle groene thee is gelijk. Goedkope theezakjes uit de supermarkt bevatten vaak theestof: de fijngemalen restanten van grotere theebladeren. Dit betekent niet dat ze per se slecht zijn, maar ze missen vaak de complexiteit van hoogwaardige losse thee.
Wat je kunt doen om kwaliteitsthee te herkennen:
- Kijk naar de kleur – Vers geplukte groene thee is felgroen, niet bruinachtig.
- Ruik de thee – Goede groene thee heeft een frisse, grasachtige geur.
- Proef het verschil – Hoogwaardige thee heeft meer lagen en een langere afdronk.
Als je écht goede groene thee wilt proberen, overweeg dan eens een speciaalzaak in plaats van de supermarkt. Dat is geen snobistisch advies, maar gewoon een kwestie van smaakbeleving.
Groene thee kan een subtiele dagelijkse luxe zijn of een diepgaande reis door traditie en vakmanschap. Welke route je ook kiest, het begint allemaal met die eerste slok.
